Ông Võ Ngọc Trung - người dân thôn Mỹ Sơn cho biết, dinh Bà có từ hàng trăm năm trước, khi những cư dân đầu tiên đến lập làng khai xứ trên vùng đất mới Chiêm Thành.

Tương truyền, ngày xưa trong những đêm trăng sáng, thỉnh thoảng một vệt lửa đỏ từ đỉnh Hòn Đền trên thung lũng Mỹ Sơn bay về đậu xuống ngọn cây cốc rồi bay sang lăng Bà Thu Bồn, đó là lúc Bà về. Từ đó, dân làng Mỹ Sơn dựng cái miếu nhỏ gần bên cây cốc thờ Bà.

Sự linh thiêng của dinh Bà càng trở nên huyền bí khi gắn liền với cây cốc cổ thụ kề bên. Đến nay, không ai biết cây cốc có tự bao giờ, chỉ biết rằng từ rất xa xưa, cây cốc đã hiện hữu, cao lớn như vị thần hộ pháp, mặc cho thời gian, bom đạn tàn phá.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cây cốc là pháo đài quan sát của cách mạng, giúp ta nắm bắt mọi hoạt động hành quân, càn quét cũng như điểm đóng quân của địch từ xa…

Bà Trần Thị Dương - Chủ tịch UBND xã Duy Phú cho hay, trong 3 ngày qua, thôn Mỹ Sơn tổ chức nhiều hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao như thi đấu bóng chuyền, hô hát bài chòi... thu hút sự tham gia hưởng ứng của đông đảo người dân, con cháu trong làng, trở thành sự kiện quan trọng kết nối cộng đồng làng xã với nhau.

Ngày 20/3 (tức 11/2 âm lịch), người dân làng Mỹ Sơn bày biện lễ vật, hương hoa dâng cúng Bà, tưởng nhớ tiền nhân đã chở che dân làng. Đây cũng là dịp con cháu làng Mỹ Sơn sinh sống, làm ăn khắp nơi tụ họp về thành kính dâng hương ngưỡng vọng Bà.

“Có thể nói, lễ hội dinh Bà làng Mỹ Sơn là một trong những lễ hội mang đậm nét văn hóa tâm linh của người dân trên vùng đất di sản, tạo không khí vui tươi phấn khởi, tinh thần đoàn kết trong nhân dân. Qua đó, góp phần gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc” - bà Dương chia sẻ.